De Siklis trek

Namasté.
Vandaag dat ik dit schrijf is het dinsdag 13 april, ik had geen idee. Vanmiddag teruggekomen uit de bergen van de Himalaya. Wat een belevingen, ik had er graag nog langer gebleven. Nu weer in de drukte en warmte van de stad Pokhara, alwaar een knus hotel betrokken, lekker (koud…) gedoucht en even het stadje verkend, d.w.z. langs de lange boulevard van het meer gelopen met z’n honderden winkeltjes en hotels, geldwisselaars en internetcafés. En heerlijke versgeperste gemengde vruchtensappen gedronken, begonnen met dit verslag en op tijd naar bed gegaan.

Laat ik bij het begin beginnen. Mijn laatste dag in Kathmandu was Eva’s verjaardag, de 6e zat ik ‘s avonds nog in het internetcafé. De 7e vertokken we om 07.30 uur met de bus naar Pokhara. Dat alleen al was een bijzondere ervaring, om opgepakt met 10 mannen en 2 vrouwen in een busje te zitten voor 10 personen, incluis een hoeveelheid bagage voor een campingtrekking van een week met 13 personen. Want daar zou ons gezelschap uit gaan bestaan. 2 mannen zouden we later in Pokhara nog oppikken. Marjan, mijn 47jarige gezelschapsdame met wie ik inmiddels een leuk contact had opgebouwd, had een heel bijzondere man (hij bleek 25 of 27 te zijn) Raj uitgenodigd om mee te gaan met deze trek. Hij was gids/tolk geweest tijdens een medisch programma waaraan ze had meegedaan vorig jaar, in Gorkha, zijn geboorteplaats. Hij is de broer van de vrouw van Prakash die deze trekking georganiseerd had. Daarnaast ging de 15jarige dochter van onze gids Dawah mee. Dus 2 mannen en 2 vrouwen, met een gids, een kok en een koksmaat en 6 sherpa’s, die elk een vracht te dragen hadden zwaarder dan ik van de grond kon tillen. Na 6 uur rijden en een lunchstop om 13.00 uur van bijna anderhalf uur kwamen we om 15.30 uur aan in Pokhara, waar even buiten de stad een camp werd opgebouwd en eten werd klaargemaakt. Speciaal voor mij werden gedurende de hele trek 3x per dag vegetarische maaltijden klaargemaakt, die in een restaurant niet hadden misstaan. Diepe bewondering en grote complimenten voor onze kok Dandee!! We stonden op een van de terassen aan de rivier en werden overspoeld door zeker 50 kinderen met brutale koppies die allemaal aandacht wilden, erg opdringerig waren en veel ruimte innamen...

Door de rit naar Pokhara valt er al veel te vertellen over de ontwikkeling van Nepal. De weg is 200 km lang en 2,5 vrachtwagen breed, en is de enige weg die de vallei van Kathmandu verbindt met het noorden. En het duurt 6 uur om van Kathmandu in Pokhara te komen! Als wij het hebben over het dilemma kip of ei gaat het hier over de vraag wat er eerder is, een weg of een huis. Duidelijk is dat synchroniciteit ook de oplossing is voor deze vraag: ze zijn er allebei tegelijk. De 200 km is een aaneengeregen lintbebouwing van heel mooie huizen tot bouwsels die het woord krot nog niet dragen kunnen. Elk huisje heeft zijn eigen nering die uitgebreid wordt uitgestald. Toen ik Kathmandu verlaten had begreep ik hoe Nepal zich ontwikkeld moet hebben. Nepal is een kaartenhuis, letterlijk en figuurlijk. Er hoeft niets te gebeuren (aardbeving…) of de ramp is niet te overzien. Geklemd tussen de grote buren India en China, die beiden hier hun invloed proberen te krijgen. Voor de Nepalesen is het geen keuze, ze willen beiden niet! Maar zelf kunnen ze het ook niet. De bevolking van Nepal bestaat uit 75 bevolkingsgroepen zie je dan ook Nepalesen met gezichtsuitdrukkingen van Mongolen tot Chinezen en van Indiërs tot alle inwoners van de Zuid Aziatische landen. In de 16e en 17e eeuw was Nepal een belangrijke handelsschakel tussen de omliggende landen; veel bezoekers bleven hangen. Het land bestond uit heel veel koninkrijkjes, allemaal selfsupporting, met daarnaast wat ruilhandel. Iedere Nepalees had z’n eigen stukje grond, maakte daar terrassen van, waarop vervolgens verbouwd werd wat nodig was. Stenen om de terrassen en de huizen te bouwen waren er genoeg. In 1831 vond de koning van Gorkha het wel een slim idee om langzaam maar zeker alle andere koninkrijkjes te gaan veroveren, wat hij binnen kort tijdsbestek voor elkaar kreeg. Vanaf die tijd ontstond het eerste geld in Nepal. Tot op de dag van vandaag is het land er niet in geslaagd een eenheid te vormen. Families leven op zichzelf en willen dat het liefst zo houden. Van oudsher met een eigen huis en een stukje grond. En als een kind het overleefde om te kunnen trouwen werd er op de grond bij het huis een huisje bijgebouwd. Nou dat bijbouwen is wel heel erg uit de hand gelopen op den duur, en ging uiteindelijk ten koste van de grond waarop verbouwd moet worden. En zo werden mensen afhankelijk van geld, om het benodigde voedsel e.d. te kunnen kopen. Om een lang verhaal kort te maken, het leidde tot enorme onvrede met aan het einde van de vorige eeuw een 10jarige burgeroorlog, met name door de maoïsten uitgevochten. Vrede is nooit getekend, wapens zijn nooit ingeleverd, de Maoïsten zijn gaan meeregeren, wat mislukte, en zoals ik al eerder schreef, 25 partijen (blijken het er te zijn!) proberen er met elkaar uit te komen, wat niet lukken wil. Gevolg is grote armoede, gebrek aan onderwijs, eigenlijk aan alles. Op de 1e plaats structuur en leiding. Het koningshuis dat in de vorige eeuw aan de kant werd gezet en ook weer in ere hersteld werd bood ook geen oplossing. Vervolgens vermoordde de gekke broer van de koning zijn hele familie en werd uit angst voor erger weliswaar uit zijn ambt i.p.v. in de gevangenis gezet,en leeft nog steeds op staatskosten een vorstelijk leven, beschermd en gesteund door het leger. Het gebrek aan structuur blijkt met name uit de wegen die er of uitzien als het eerste stadium van wegvoorbereiding in Nederland als er een asfaltweg wordt aangelegd, of als een oorspronkelijk Romeinse weg va heel grote stenen, of uit een asfaltweg die in geen 20 jaar is onderhouden. Zo’n laatste weg is die naar Pokhara,van begin tot eind vol bussen, auto’s, motorfietsen, brommers, fietsers, handkarren en veel vrachtauto’s. Het veroorzaakt over de gehele lengte één grote zandverstuiving, met veel oponthoud. Met name door het te grote verkeersaanbod en door van de weg gereden of omgevallen of huizen binnengereden bussen en vrachtauto’s. Een andere gevolg is de onontkoombare smog waardoor veel mensen chronische keelontstekingen hebben en voortdurend roggelend hun spuug tot naast je voeten spuwen, waarbij in Kathmandu me zelfs af en toe de spetters tegen de benen spatten.

Goed, na een prima 1e nacht in de tent, de volgende dag na een ontbijt met rijstepap en een boterham met ei en lekker warme thee, op pad, een flinke tocht omhoog, totaal 5 uur gaans, naar ons eerste kamp in de bergen. Een pad dat eigenlijk voortdurende van het ene dorpje naar het andere dorpje leidde en betond uit de 3 hiervoor beschreven wegvormen. Daarnaast is er de 4e vorm en dat is de trap. De trap bestaat uit 3 tot 4 naast elkaar liggende platte stenen op daaronder liggende grond en stenen, waardoor – afhankelijk van de steilte van de berg – kleine, grotere of hele grote stappen gemaakt moeten worden van de ene tree naar de andere. Tijdens de tocht heb ik meerdere keren beelden voor m’n geestesoog zien verschijnen hoe in het Romeinse Rijk huizen en wegen er uit gezien zullen hebben. Al met al een interessante en zeker niet al te vermoeiende 1e dag die ons bracht in Kalikasthan op 1370m.

De volgende dag begon ik de tol te betalen voor het niet in voldoende mate opbouwen van resistentie tegen vervuilde lucht. Ik kreeg een smerige neusholte ontsteking die ik probeerde te lijf te gaan met zout water spoelen en een placebo in de vorm van een krachtsteen die ik vond en die ik het vertrouwen gaf dat die de boel zou schoonmaken en de ontsteking zou overnemen. Ook deze dag weer een prachtige tocht, ook nu weer langs veel kleine dorpjes en met heel veel trappen. Met verbazing bedacht ik met hoeveel inspanning deze al vele honderden jaren oude trappen handmatig zijn aangelegd. Tijd heeft in deze landen niets met geld te maken. Tijd heeft iedereen in overvloed! Geld is er noch bij de regering noch bij de inwoners. De wegen werden ooit door de betrokkenen en de dorpelingen zelf aangelegd en worden nog steeds door de dorpen zelf onderhouden, natuurlijk voor hun eigen bestwil. Onderweg kwamen we venters tegen die met hun waar in een grote rieten mand op hun rug van dorp tot dorp trekken en ook niet te beroerd waren om hun waren uit te stallen op een moment dat wij een pauze hadden. Deze dag was een kleine 6 uur gaans en gaf ons alle gelegenheid om ons niet te hoeven haasten en de omgeving te kunnen bewonderen. Helaas verhinderde de voortdurend om ons heen hangende nevel een helder uitzicht op de in de verte liggende hoge bergen met hun prachtige besneeuwde toppen, waar we af en toe wel een wazige glimp van konden zien. Toen we in de middag aankwamen in Lamakhet (1680m) waren de tenten al opgezet. Tijdens onze tocht naar Lamakhet kregen we de eerste indruk van onbewoond gebied, deels lopend door een prachtig oerwoud, soms stijgend en dan weer dalend openbaarde zich een landschap aan me dat ik nooit eerder gezien had. Heel veel vocht had er voor gezorgd dat bomen met heel veel mos begroeid waren, soort van lianen tussen de bomen, schreeuwende vogels en een hoop lawaai makende krekels completeerde m’n oerwoud gevoel.

Die nacht had ik een koortsaanval, drijfnat van het zweet werd ik wakker, rillend van de kou, klappertandend en met voldoende aandrang om me direct naar de opgezette WC tent te spoeden. Daarna maar een droog hemd aangetrokken, m’n slaapzak binnenste buiten gekeerd en m’n doorweekte zijden lakenzak aan de kant gelegd hebbend, ben ik tamelijk snel weer in een onrustige slaap gevallen om ’s morgens toch tamelijk fit weer op te staan voor de lange tocht naar Siklis (1980m). Ook dit was weer een prachtige tocht, vrij pittig, dwars door het oerwoud dat op de bergen groeit. Vandaag vertrokken we i.v.m. de lengte van de tocht om 07.30 i.p.v. 8 uur. We werden zoals elke dag tussen 11 en 12 uur ergens opgewacht met een tussencamp waar de lunch werd geserveerd die steeds ruim een uur nam, om vervolgens naar de plek te gaan waar de nacht zou worden doorgebracht. Ondanks de neusholte ontsteking die overigens steeds beter werd, maar overging in een smerige slijmproducerende luchtpijpontsteking, die zich langzaam uitbreidde tot een bronchiënontsteking was ik koortsvrij en voelde ik me lekker, gezellig en blij. Met de Nepalese gids rochelde ik er lustig op los en zei Rai: use our use! Alle dagen gezellige gesprekken met Raj, die inderdaad een heel bijzonder mens blijkt te zijn, brahmaan van afkomst,laatste jaar economie studerend, wachtend op de beoordeling van z’n scriptie. Een man vol idealen en ideeën die zijn land wil gaan dienen en leiden naar een betere toekomst. We zullen zien. Hij bleek buitengewoon geïnteresseerd in mijn werk en wilde alles weten over de werking en ontwikkeling van levensenergie, wat voor mij een aardige uitdaging was om dat én behapbaar én in het Engels met hem te kunnen delen. Rond een uur of 2 met nog 2 uur te gaan, begon het te regenen. En niet zo’n beetje. Samen met onze gids en 3 van de dragers vonden we een droog onderkomen in een schuilhut voor vee die daar toevallig stond,en die we pas een kleine anderhalf uur later weer konden verlaten toen het noodweer was opgehouden. We zaten op een tamelijk steile dichtbegroeide berg. Het onweer dat we al zeker een uur hadden horen rommelen overviel ons toch, kwam over de berg heen rollen en ontlaadde zich letterlijk aan alle kanten om ons heen. Een bliksem op niet meer dan 100 meter voor ons; dat maakte echt indruk, want bliksem en knal vonden gelijktijdig plaats, iets wat ik nog nooit eerder gezien had. Achter ons de berg die we beklommen, voor ons een berg en links en rechts van ons bergen. In de ruimte voor ons schoot een bliksem heen en weer en donderde de knal van de ontlading in een oorverdovend lawaai, dat de dragers flink de angst op het lijf joeg. Met hun handen voor hun oren en angstige ogen zaten ze te wachten op de volgende bliksem, maar die was al weer wat verder gedreven. Later bleken Marjan en Raj in eerste instantie te zijn doorgelopen in de veronderstelling dat het wel mee zou vallen. Maar toen het echte stenen was beginnen te hagelen hadden ze in een kleine grot kunnen schuilen door zich dicht tegen de wand aan te drukken en daardoor precies droog stonden. Zij kwamen doorweekt aan op de camp plaats, ik gelukkig helemaal droog. Wat zeker het vermelden waard is, onderweg kwamen we, over zo’n trappenweggetje een ezelkaravaan tegen, twee drijvers met een stuk of 12 zwaar bepakte ezels; Romeinse tijd of Middeleeuwen, hoe dan ook, de tijd heeft hier stilgestaan.

De vijfde dag werd een rampdag voor me. We vertrokken ’s morgens om 6 uur naar het stadje Siklis dat zich meer dan een uur gaans van ons kamp bevond. Na een steile daling en klim bleek het een stadje, midden in de bergen, prachtig gelegen en nog helemaal origineel, gebouwd in dezelfde stijl, gestapelde stenen en bedekt met aluminium golfplaten Die golfplaten waren de enige concessie die ze hadden gedaan, namelijk door de rieten daken die de een na de ander in de fik gevolgen waren te vervangen. Het dorp was volkomen volgebouwd, alle huizen zo ongeveer tegen elkaar aan, waardoor de ruimte van de terrassen bijna volledig verloren gegaan is voor de rijst en de andere granen en groenten die er ooit verbouwd werden. En zo vallen families uiteindelijk toch uit elkaar (waardoor de mannen naar Kathmandu of het buitenland vertrekken) en voltrekt zich een onomkeerbaar drama…. In het dorpje flink rondgelopen, d.w.z. voortdurend stijgen en dalen en weer terug naar het camp om aldaar om 9 uur aan te komen en te ontbijten. Tegen de tijd dat ik het ontbijt kreeg voelde ik me volkomen leeg en uitgeput. En realiseerde ik me dat een mens inderdaad z’n levensenergie maar een keer kan uitgeven. Het mijne was opgegaan en er werd te weinig aangemaakt om ook nog eens een zware bergtocht te kunnen lopen… Nu komt een ongeluk nooit alleen, ik weet het... Mijn maag/darm systeem zocht al 2 weken naar een nieuwe balans, wat had geleid tot een prima dagelijkse stoelgang met een erg stroperige constitutie, maar die wel gepaard ging met heel veel stormkracht. Dat maakte dat ik m’n winden niet meer dorst te vertrouwen en zoals Boeddha zeg, wat je denkt dat krijg je, dat zou natuurlijk een keer fout moeten gaan. Ja dat was de afgelopen nacht gebeurd. Erg onprettig zo’n natte wind, maar fijn dat er die vochtige reinigingsdoekjes bestaan die de boel makkelijk weer schoonmaken. Naast die vervelende ontsteking bleek zich die ochtend ook een hartritmestoring te ontwikkelen die het laatste stukje reserve opmaakte. Godzijdank was het een prachtige tocht van (maar sic!) 5 uur gaans, echt dwars door de bergen nu, zonder nog enig teken van menselijk leven, een zowel klimmend als dalend landschap, naar Forest Camp (2200m). Het had de mooiste dagtocht kunnen worden, als ik me niet totaal uitgeput had gevoeld. Ik voelde me 65, dat was nieuw… Na een uur nam Dawah m’n rugzak over, nadat het tempo al was aangepast aan mijn conditie, waarbij ik letterlijk moeite had m’n ene been voor m’n andere te krijgen. Nog weer 2 uur later, net toen ik me een heel klein beetje fitter begon te voelen was er de lunchstop, safed by the bell! Wonder boven wonder voelde ik me na de lunch goed genoeg om m’n eigen rugzak weer te dragen en begonnen we aan de laatste 2 uur door natuurschoon die ik nog niet was tegengekomen in de Alpen of de Pyreneeën. In Forest Camp waren de dragers bezig met het opzetten van de tent, kreeg ik mijn grote rugzak met spullen, waar ook het medicijntasje inzat met het halve tabletje sotalol dat m’n hartritme binnen een uur weer normaliseerde. Ja heus, ik realiseer me ook de verworvenheden van deze tijd en van wat we vooruitgang zijn gaan noemen… Maar vooral voelde ik me heel erg dankbaar met m’n lichaam, en voor wat ik er allemaal mee kan en mee vermag! Vanaf een uur of half 5 begon het te regenen en te hagelen. Een prettig excuus om, buiten het eten dat we steeds gedrieën gezamenlijk deden (Dawah de gids en zijn dochter aten met ‘het personeel’), me in mijn tent tegoed te doen aan welverdiende rust en slaap.

De 6e dag van de trektocht ging naar Ghale Gaon (200m), zo’n 6 uur lopen. Ik had heerlijk geslapen, voelde me fit en krachtig, als van ouds geen 65, en kon genieten van een afdaling van enkele duizenden treden in een werkelijk prachtige omgeving. Weer dat oerwoud gevoel, waar ik alleen de apen en de tijgers helaas miste. Maar dat houd ik nog te goed met de safari in Chitwan!

Na weer een prima, helaas laatste nacht in de bergen hadden we nog een wandeling van 2 uur om het af te leren naar weer zo’n authentiek plaatsje waar we onze laatste, ook nu weer overheerlijke lunch gebruikten, doorliepen naar de bus die ons naar Pokhara bracht. In de bus had ik de tijd heel erg blij te zijn met precies de goede spullen die ik bij me had, mede dankzij René Vos,de gedreven Almense ondernemer wiens sportzaak ik precies op tijd had ontdekt. In Pokhara w aren de voorbereidingen voor het Nepalese nieuwjaarsfeest van 14 april in volle gang waren, zodat de taxi die Marjan, Raj en mij van het busstation naar de boulevard en ons hotel moest brengen echt de grootste moeite had er te komen. Wat uiteindelijk toch lukte. ’s Avonds gedrieën lekker en gezellig gegeten.

Woensdag de 14e, Nepalese nieuwjaarsdag, ben ik met Marjan naar het plaatsje Serachaur dat hier een uur met de bus vandaan ligt, geweest. Daar heeft ze 2 jaar geleden een kleine 4 maanden vrijwilligerswerk gedaan voor een Nederlandse organisatie die de school in dat gat met nog geen 75 huizen, maar met wel heel veel kinderen (vroeger gingen er veel van dood…), heeft geadopteerd. Leuk om te zien hoe enthousiast zowel ouders als kinderen op haar reageerden. En leuk om het dagelijkse leven in Nepal nog een keer van zo dichtbij te kunnen meemaken.

Wat een bof er naar te kunnen kijken, ervan te kunnen genieten en met de Nepalesen te kunnen zeggen: ke garne, wat zoveel betekent als: what to do….
Shangri-la bestaat. Maar niet buiten onszelf.

PS. Wat heerlijk om alle reacties te lezen, dank jullie wel!!! Neem het in m'n hart mee. Een dikke kus voor allen,
jef